Dit artikel verscheen oorspronkelijk in het Franstalige satirische weekblad PAN, in hun speciale rubriek over kernenergie.
De huidige energiecrisis, die een sociale crisis is geworden gezien de toenemende moeilijkheden van de bevolking om de rekeningen te betalen, is het resultaat van ernstige politieke fouten die zich gedurende de laatste twee decennia in Europa en in België hebben opgestapeld. We zouden het kunnen hebben over het ontstaan van een gebrekkige elektriciteitsmarkt waarvan we vandaag de perverse effecten op onze facturen kunnen vaststellen, om nog maar te zwijgen van het onvermogen om investeringen op lange termijn voor te bereiden. Deze markt negeert het algemeen belang van elektriciteit en maakt er een ordinair goed van, wat het niet is omdat het niet gecapteerd kan worden.
We zouden kunnen uitweiden over de ketterij van de Energiewende, die Duitsland de rest van Europa heeft weten opleggen als het model dat gevolgd moet worden, terwijl na 500 miljard euro aan subsidies voor hernieuwbare energiebronnen te hebben uitgegeven, de CO2-reductie van de elektriciteitsproductie in Duitsland vrijwel nihil is, omdat kolen en gas in de plaats zijn gekomen van kernenergie, die geofferd werd op het altaar van kleingeestige politieke akkoorden.
Wet-Deleuze
We zouden kunnen doorgaan over de dogmatische groene Europese koers, met steeds hogere doelstellingen en subsidies, voor intermitterende hernieuwbare energiebronnen die meer gas moeten gebruiken om hun beperkingen te compenseren, terwijl andere middelen zoals massale opslag tot op heden en voor lange tijd een fabeltje zijn.
En om te eindigen met een Belgisch geval: de wet-Deleuze van 2003 over de kernuitstap is een schoolvoorbeeld van middelmatigheid die de groenen ons hebben gegeven en vervolgens in stand is gehouden door politieke akkoordjes die tot op heden hebben standgehouden. We kunnen het resultaat zien en we zullen de gevolgen zeer binnenkort voelen, zelfs als deze wet in de komende maanden wordt afgeschaft.
Demir en politieke spelletjes
Dit perspectief dient als kader voor het punt dat ik hier wil maken. In een recent artikel (VIF van 5 januari, blz. 27) werd de Vlaamse regionale energieminister Zuhal Demir, in navolging van enkele andere politici, gehekeld omdat zij het gewaagd had te spreken over een mogelijke samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland inzake nieuwe kerncentrales die Nederland wil bouwen.
Het is duidelijk dat de bevoegdheid voor kernenergie (en trouwens ook voor offshore windenergie) federaal is en niet regionaal. Het is dan ook zo dat als het gaat om nucleair beleid inzake installaties op Belgisch grondgebied, het federale niveau verantwoordelijk is, onder meer in dit geval de federale minister van Groen, dogmatisch gehecht aan de nucleaire afbouw, met haar alter ego Ecolo aan Franstalige zijde.
Maar waarom iets negatiefs zien in de aanpak van minister Demir, tenzij ze de gebruikelijke politieke spelletjes speelt? Ze is wel degelijk begaan met de energietoekomst van Vlaanderen, het zit in haar portefeuille van verantwoordelijkheden. Zij en haar partij zijn ervan overtuigd, terecht volgens mij (en ook volgens de meerderheid van de consumenten/betalers volgens de laatste peilingen), dat nucleaire elektriciteit een belangrijk onderdeel moet zijn van de energiemix in Vlaanderen. In het federale kader van de nu nog geldende wet op de kernuitstap nemen zij hun verantwoordelijkheid serieus door de mogelijkheden te onderzoeken voor samenwerking met de Nederlanders voor een centrale op hun grondgebied. De Nederlanders overwegen ernstig de bouw van een nieuwe kerncentrale in Borssele, net over de Schelde van Doel, op de plaats waar al een kerncentrale van hetzelfde type en vermogen als een van de reactoren Doel 1 of 2 in bedrijf is. Deze centrale in Borssele is overigens op lange termijn in bedrijf tot 60 jaar, in 2033, en men begint zich af te vragen of men verder moet gaan.
Samenwerking
Terecht kijkt de Vlaamse minister van Energie naar de lange termijn voor de voorziening van koolstofvrije, betrouwbare en zuinige elektriciteit in haar regio. Dat zij geen “federale bevoegdheid” heeft voor kernenergie is niet aan de orde, want het gaat hier om een potentiële samenwerking voor de levering van elektriciteit uit een buurland, ten voordele van haar Gewest, haar burgers en haar industrie (waaronder de haven van Antwerpen). Dit initiatief valt dan ook toe te juichen.
Anderzijds, en zonder hier in details te treden, kan men alleen maar huilen om de ramp die premier De Croo en zijn groene federale minister van Energie Van der Straeten hebben bekokstoofd. Tot op heden zijn twee kernreactoren (Doel 3 en Tihange 2) definitief stilgelegd, hoewel daar geen technische reden voor is. En voor drie andere (Doel 1 en 2, Tihange 1) is de sluiting gepland voor 2025. Er zullen dan (dankzij Poetin) 2 reactoren (Doel 4 en Tihange 3) gedurende 10 jaar in bedrijf zijn. In 2022 was 50 procent van de in België geproduceerde elektriciteit van nucleaire oorsprong. Reken maar uit wat er overblijft… En we gaan… ‘groene’… gascentrales bouwen?
Als het niet zo zielig was, zouden we hen moeten uitlachen in plaats van minister Demir te kastijden. Ze doet haar werk door te zorgen voor het welzijn van de burgers waarvoor ze verantwoordelijk is.
Moet kunnen en is zelfs aanbevolen. Tezelfdertijd tav Vlaamse regering: Start de procedure/sensibilisering voor secessie met Franstalige België en voer onderhandelingen met Nederland over een confederaal model met Vlaanderen. Met de Nederlanders valt te praten op basis van gelijkheid en wederzijds respect, met de Brusselse en Waalse geradicaliseerde jacobijnen verliezen we alleen tijd, geld, zelfrespect en onze geloofwaardigheid. Dus een win win operatie, want de PS Volksfederatie Wallonie-Bruxelles kan dan geld uitgeven naar believen gekoppeld aan een hangmattenbeleid.
Verleden jaar zei de wever dat het energiebeleid voor Vlaanderen in Vlaamse handen moest komen, het Vlaams Belang diende een wetsvoorstel in en iedereens stemde tegen, ook de tsjeven van nva. En de Nederlanders zijn slimmer, zij gaan nooit met het corrupte belgie in zee. En als laatste, waarom moeten we ons afhankelijk maken van Nederlandse kernenergie als we hier zelf kerncentrales hebben staan?
Mooi. Koop dan, in samenwerking met Nederland, vooral geen oude stijl kerncentrale bij Engie. Vooral dát niet. Koop een ultramoderne, nieuwe technologie Thorium MSR centrale in China. Dan geraken we tegelijk ook af van de veel te dure opslag van oude brandstofstaven van onze huidige centrales.