Hadja Lahbib (MR) zal als Eurocommissaris de bevoegdheden crisisbeheer, humanitaire hulp, civiele bescherming en gelijkheid krijgen. Dat meldde voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen tijdens een persconferentie. “Het is een veel betere portefeuille dan gevreesd”, reageert Europa-expert Steven Van Hecke (KU Leuven). Om officieel aangesteld te worden, moet Von der Leyen nog een hoorzitting in het Europees Parlement doorstaan.
De voormalige journaliste en minister van Buitenlandse Zaken krijgt de miljarden euro’s aan humanitaire hulp die de Europese Commissie jaarlijks uitgeeft onder haar bevoegdheid. Daarnaast zal ze aan het hoofd van de civiele bescherming van de Europese Commissie staan en moet ze de EU helpen voorbereid te zijn op extreme weersomstandigheden.
Als deel van de bevoegdheid gelijkheid moet Lahbib “nieuwe strategieën op vlak van anti-racisme, vrouwenrechten, gendergelijkheid, lgbtq+-gelijkheid, rechten voor mensen met een beperking en het helpen van de Roma-gemeenschap ontwikkelen”.
Dat schrijft Ursula von der Leyen in de missiebrief richting de kandidaat-Commissaris. “In die brieven richting de kandidaten geeft Von der Leyen duidelijke opdrachten mee”, legt hoogleraar Europese Politiek Steven Van Hecke (KU Leuven) uit. “Het zijn geen aanbevelingen, ze legt bepaalde doelstellingen op: ‘You will ensure, your mission is, I want you to…'”, klinkt het in de brief aan Hadja Lahbib.
Zwakke portefeuille?
Lahbib bedankte Von der Leyen in een eerste reactie. “Rampen en oorlogen vermenigvuldigen zich. Ze kennen geen grenzen en hebben een enorme impact op mensen, vooral vrouwen en kinderen.” Toch oordelen Europarlementsleden als Wouter Beke, Hilde Vautmans en Sara Matthieu dat het om een relatief zwakke portefeuille gaat. Dat zou vooral door het Belgische getalm komen: het was lang niet duidelijk wie (of van welke partij) richting de Europese Commissie gestuurd zou worden.
(Lees verder onder de X.)
“Ik vind de portefeuille beter dan gevreesd, want er werden echt flutbevoegdheden aan haar toegeschreven”, nuanceert Van Hecke. “Het is qua wetgeving geen belangrijk of politiek gevoelig domein, maar zwak is overdreven.” Bij de bevoegdheden van andere commissarissen stelt de Europa-expert zich meer vragen. “Hoe ga je vijf jaar lang uw weken vullen als Eurocommissaris van Startups, Research en Innovatie?”
Bovendien krijgt Lahbib een groot budget voor humanitaire hulp. “Na de VN is de EU de grootste donor als het om humanitaire hulp gaat.” Door op te draven op allerlei ontwikkelingsprojecten, kan ze zichzelf enige zichtbaarheid geven. Ook crisisbeheer valt niet te onderschatten. “Denk aan de overstromingen in Centraal-Europa, een pandemie of rampen in de rest van de wereld”, aldus Van Hecke.
(Lees verder onder de afbeelding.)
Soft law
Ook voor de bevoegdheid Gelijkheid heeft Lahbib een duidelijke taak meegekregen van Commissievoorzitter Von der Leyen. Van Hecke suggereert dat het beeld van Lahbib die de One Love-armband droeg op het WK Voetbal in Qatar haar de bevoegdheid gegeven kan hebben.
“Het gaat hier niet om harde wetgeving, maar voor veel parlementsleden is dat wel een belangrijk en gevoelig domein”, legt hij uit. “Denk maar aan de discussies met Hongarije, of de kritiek vanuit de rest van de wereld dat Europa zich met alles moeit.”