De Europese Commissie heeft vanaf 16 januari 2025 het gebruik van bloem op basis van meelwormen toegelaten in voedingswaren. De gemalen en gedroogde wormen mogen voortaan in brood, kaas, pasta, confituur enzovoort zitten, op voorwaarde dat ze bestraald zijn met UV-licht.
De beslissing, bekend als Regulation (EU) 2025/89, vereist wel duidelijke vermelding op de verpakking om de consumenten te waarschuwen. Want wie de meelwormen eet, zou wel eens een allergische reactie kunnen oplopen. Wie nu al allergisch is voor schaaldieren kijkt dus best extra goed uit.
WEF
Het hele idee om meelwormen in voeding toe te laten is afkomstig van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO). In het FAO-hoofdkwartier in Rome zien ze al langer een ‘duurzame bron van eiwitten’ in het eten van insecten. Dan gaat het niet enkel om meelwormen, maar ook over krekels en sprinkhanen. Die zijn ook goedgekeurd voor consumptie in bevroren en/of gedroogde vorm door de FAO.
Een andere propagandist voor de meelwormen is het verguisde World Economic Forum (WEF) in Davos. Daar argumenteren ze al jaren dat voeding op basis van insecten kan helpen bij de strijd tegen klimaatverandering. Het geheel past in de ‘novel food regulations’ die de Europese Commissie al sinds 2018 wil doorvoeren. Daarbij keuren ze niet langer per toepassing goed, maar keuren ze ‘nieuwe voeding’ generiek goed. Dat wil zeggen dat de Europese voedingswareninspectie of European Food Safety Authority (EFSA) verantwoordelijk is en meteen voor de hele Europese Unie ‘nieuwe voeding’ goedkeurt.
Met de recente beslissing opent de Europese Commissie de deuren van de supermarkten in de hele Europese Unie voor vermalen larven van de ‘tenebrio molitor’ of gele meeltor. Eigenlijk is dat insect een bekende plaag die al eeuwen bestreden wordt. De larven zouden trouwens helemaal niet zo voedzaam zijn, maar dat lijkt blijkbaar geen bezwaar te zijn.
‘Geheime’ stemming
De Franse firma Nutri’Earth mag het meelwormmeel op de markt brengen. Ze deden hun aanvraag vijf jaar geleden. In 2023 gaf de European Food Safety Authority (EFSA) toestemming. De toegelaten toepassingen zijn ‘brood en gebak, cakes, deegwaren, verwerkte aardappelen, kaas en zuivel en compotes van fruit of groente bestemd voor het algemeen publiek’.
De beslissing van de Commissie kwam amper een paar dagen na een motie in het Europees Parlement, ingediend door de Franse Laurence Trochu van de ECR-fractie om het toevoegen van gele larven aan de ‘novel foods’ tegen te houden. De commissie leefmilieu en volksgezondheid (ENVI) verwierp de motie met 39 stemmen tegen versus 32 voor een verbod en 6 onthoudingen. Merkwaardig daarbij was dat bij alle andere stemmingen de namen van de Europarlementariërs die voor of tegen stemden in het verslag stonden, maar niet bij de stemming over de meelwormen.
Wat eveneens opviel is dat de Commissie het gaspedaal lijkt in te trappen en de opname van insecten in de voedselketen wil versnellen. Dat laatste heeft wellicht te maken met een tiental andere aanvragen om voeding op basis van eetbare insecten goed te keuren. Onder meer de Amerikaanse zwarte soldatenvlieg waar de Thomas More Hogeschool in Geel onderzoek naar doet, komt in aanmerking.
Tegen vlees
De Duitse voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, tekende de beslissing hoogstpersoonlijk. Zelf zei ze daarover dat de EU-burgers te veel vlees eten en dat insecten één van de alternatieven kunnen zijn. De EU-burgers zouden 350 miljoen ton vlees per jaar eten en dat zou niet samengaan met de klimaatdoelstellingen van de Europese Commissie.
Daarom wil de Europese Commissie inzetten op vlees dat gekweekt wordt in laboratoria en op de introductie van insecten in het dieet van de EU-burgers. De verantwoordelijke voor ‘novel foods’ bij het directoraat-generaal Sante (gezondheid en voedselveiligheid), Rafael Perez Berbejal, zei dat ‘insecten een belangrijke rol spelen in de beschikbaarheid en het vinden van alternatieve eiwitten’. Deze Spanjaard figureert op tal van websites van de Europese Commissie als orakel over de eiwittransitie en is zelfs voorstander van het eten van bijen.
Een vervelende zaak voor Perez Berbejal is dat insecten een zogenaamd exoskelet hebben dat bestaat uit chitine. Een nauwelijks verteerbare stof voor mensen. Dat weerhoudt de Commissie er niet van om door te gaan. De wettelijke hoeveelheid meelwormmeel in brood is vanaf twintig dagen na de publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie – dus vanaf 5 februari – 4 gram per 100 gram brood.
Reactie – Vlaams Belang
Volgens Vlaams Belang-Europarlementslid Barbara Bonte is de recente goedkeuring niet onschuldig. “De goedkeuring van wormenpoeder kadert in de trend van ‘food fortification’ waarbij micronutriënten als vitaminen en mineralen aan voedselproducten worden toegevoegd. We zien echter dat er een proces naar schaalvergroting bezig is, waarbij voedselverbetering als excuus wordt gebruikt voor het schaamteloos drukken van de kostprijs voor de producent.” Ze pleit daarom voor een duidelijk, eenvormig en herkenbaar labelingsysteem. “De duidelijkheid van een label kan nooit geëvenaard worden door een verwarrende en moeilijk begrijpbare productbeschrijving in kleine lettertjes. Onze burgers verdienen duidelijkheid.”
Meer over de Europese Unie
Laten we voortaan in Davoz en in de kantines van het Europees parlement volgende menu’s presenteren.
Voorgerecht
Gefruite meelwormen in een looksausje.
Of
Spumato van in eiwit geklopte meelwormlijfjes op een bedje van craisonne.
Of
Meelwormstaartjes met ajuinconfituur.
Al deze gerechten worden geserveerd met meelwormenbroodjes.
Tussengerecht
Soep met vermicelli van authentieke meelwormenlichamen, gedrenkt in een bouillon court van meelwormen hoofdjes.
Of
Slaatje van eendenkroos gelardeerd met geroosterde meelwormen.
Of
Pesto van geplette meelwormen geserveerd in videekes gemaakt met vers gemalen meelwormenmeel.
Tussen-Tussengerecht
Visfilets samengeteld uit samengekoekte meelwormen klaargestoomd in “bain-marie” overgoten met een saus van getrokken meelwormenvellen. Zeer exquis gezien het moeizaam pellen van meelwormen.
Of
Worst van zuiver meelwormenfilet die gemarineerd is in azijn getrokken uit meelwormen gecombineerd met suikers uit het speeksel van meelwormen, met bosbessenconfituur .
Of
Toastjes belegd met in kruidenboter levende meelwormen. Een unieke ervaring.
Hoofdgerecht.
Puree van gestoomde meelwormen, opgevrolijkt met boter en eigeel van meelwormeneitjes.
Schnitzel gepaneerd met geroosterd meelwormenvel en gemarineerd met wijn op basis van gegist meelwormensap.
Of
Meelwormkroketjes met bamboescheuten.
Stoofschotel van geperste meelwormblokjes met zoetzure saus.
Of
Gefruite meelwormaardapelen in het meelwormvel.
Entrecote van meelwormenribbetjes met bearnaise gemaakt van meelwormenolie.
Nagerecht.
Dame Blanche met een crumble van gesuikerde meelwormen.
Of
sorbet van ingevroren meelwormstaarten in limoenijs.
Of
Pannenkoeken van meelwormenmeel, bestrooid met geconfijte meelwormen.
Uiteraard is deze menu eigenlijk veel te beperkt voor degenen die menen het gewone volk de les te mogen spellen. Dat menu bestaat uit minstens 12 gangen. Maar zo gek kan ik het niet verzinnen.
Ik vraag me af of, al zouden ook enkel maar de broodjes bij de soep uit meelwormenmeel bestaan, of deze dikkenekken die broodjes smakelijk zouden opeten. Ik ben er van overtuigd dat ze zelfs nu al zitten te lachen om die onnozele kloten die effectief die meelwormen zitten te verorberen, terwijl zij zich volstouwen met champagne en kaviaar.