Politieke vertegenwoordiging op het WK voetbal in Qatar: al langer dan vandaag een heikele discussie in het Westen. Talloze bewijzen van dwangarbeid en mensenrechtenschendingen zorgen ervoor dat steeds meer landen al aangaven hun politieke leiders weg te houden van het voetbaltornooi van komende winter. Ook de Vlaamse Regering besloot al thuis te blijven. De federale regering doet dat (voorlopig) niet. Vorige week weigerden ze nog een resolutie goed te keuren die een politieke boycot van het WK in Qatar voorstelde.
De Britse krant ‘The Guardian’ publiceerde al begin 2021 over de torenhoge tol van mensenlevens die al betaald werd bij de bouw van stadions in Qatar. Meer dan 6.500 arbeidsmigranten uit India, Pakistan, Nepal, Bangladesh en Sri Lanka stierven in Qatarese bouw- en infrastructuurprojecten sinds het jaar tien jaar geleden de rechten kocht om het WK te organiseren.
Fraude, corruptie en omkoping
Dat Qatar het WK in de eerste plaats al kreeg toegewezen, heeft alles te maken met corruptie. Intussen zijn verschillende FIFA-topmannen al veroordeeld voor fraude, corruptie en omkoping. Het feit dat een land dat mensenrechten zo veelvuldig schendt het platform wordt voor het tweede grootste sportevenement ter wereld (na de Olympische Spelen), staat haaks op de waarden die FIFA zelf continu uitdraagt, met slogans als “Say No To Racism”, “Stop Discrimination” en “End Violence”.
Gemiddeld overleden wekelijks twaalf arbeidsmigranten tijdens de voorbereiding van het WK in Qatar. Straffe cijfers, maar wereldvoetbalorganisatie FIFA verspreidt alternatieve cijfers. Zij brengen zelf slechts 37 doden in verband met de bouw van WK-stadions. Jarenlang lieten de Qatari deze arbeidsmigranten werken onder de slechte arbeidsvoorwaarden van het Kafala-systeem. Daarbij werken arbeidsmigranten met een ‘sponsor’. In de praktijk is dat hun werkgever, die hun paspoort inhoudt en hen dwangmatig aan het werk zet. Het wordt regelmatig vergeleken met moderne slavernij.
Sportswashing
Theo Francken (N-VA) legde een resolutie op tafel in de Kamer om het WK voetbal politiek te boycotten. “Qatar is immers een kampioen in zogenaamde ‘sportswashing’, waarbij het haar imago wereldwijd kan verbeteren met sport. Weinig landen investeren zo in sport om zichtzelf op de kaart te zetten, als Qatar”, schrijft hij in zijn voorstel. “Voetbal is wel degelijk een politiek strategisch wapen dat door Qatar gebruikt wordt.” Daarom vraagt hij dat de federale regering en het Koningshuis wegblijven van het WK en een signaal zenden naar de Qatarese regering. De Vlaamse Regering besliste begin dit jaar al om niet af te reizen naar het WK in Qatar.
(Lees verder onder het artikel.)
Regeringspartijen Groen en Ecolo stelden al meer dan een jaar geleden voor om de Belgische politieke vertegenwoordiging thuis te houden. “We vragen ook dat de regering diplomatieke actie neemt rond die mensenrechtensituatie tegenover de ambassadeur van Qatar in ons land. En we vragen dat de Belgische bedrijven die betrokken zijn bij het WK de arbeidsomstandigheden wel strikt respecteren”, vertelde Groen-fractieleider Wouter De Vriendt toen ook. Hij eiste toen ook dat de Belgische voetbalbond elk evenement en elke persconferentie zou gebruiken om zich uit te spreken over de mensenrechtensituatie. Toch keurden de meerderheidspartijen in de Kamer het voorstel van Francken af, tot zijn ontsteltenis. “De goede kant van de geschiedenis geldt niet voor Koning Voetbal”, reageert hij op Twitter.
Symboolpolitiek
“Ik vind persoonlijk – en daar zal de Vlaamse regering zich ook aan houden – dat onze politieke vertegenwoordigers, de mensen die staan voor onze democratie, die het volk vertegenwoordigen via de regering, dat die niet aanwezig moeten zijn in Qatar”, gaf hij aan in de Kamer. “Er zijn heel wat Europese landen die hebben afgesproken, vooral in Scandinavië, om geen politieke vertegenwoordigers te sturen naar dat WK.” Dat de federale regering van België dat vooralsnog niet doet, vindt hij onbegrijpelijk.
Afgelopen vrijdag speelden de Belgen in het Koning Boudewijnstadion een Nations League-wedstrijd tegen Nederland. Alvorens met 1-4 van de mat geveegd te worden, gingen alle Rode Duivels nog eens met de linkervuist omhoog geknield op het gras zitten. Dat doen ze om het racisme in het voetbal aan te klagen en ter ere van George Floyd en Black Lives Matter. Net zoals T-shirts met het woord ‘change’ zijn dat slechts symbolische acties, zonder resultaat.
“Als je dan toch vecht met de linkervuist omhoog en de knie vooruit, waarom vecht je dan niet voor die Bangladeshi, voor slachtoffers van racisme, van échte discriminatie”, aldus Francken. “Ik vind het persoonlijk nogal goedkoop om overal met de linkervuist omhoog te gaan en wanneer het erop aankomt enkel een T-shirt aan te doen met het woord ‘change’ op.” Het Kamerlid vindt dat er een duidelijk signaal moet komen en dat de federale regering moet wegblijven van het WK in Qatar.
