Dat de Belgische gevangenissen overvol zitten, is ondertussen geen geheim meer. Maar het vaststellen van het probleem, heeft echter nog niet geleid tot werkbare oplossingen. Mathilde Steenbergen, de directrice-generaal van het Gevangeniswezen, stelt echter enkele opvallende maatregelen voor in het duidingsprogramma Terzake.
Één van die maatregelen is bijvoorbeeld de opschorting van strafuitvoering, en dat van straffen tot en met 5 jaar. Ook het veelbesproken verlengd penitentiair verlof (VPV) zal worden ingezet om de druk op de gevangenissen aan te pakken, waarbij gevangenen die nog maximaal zes maanden moeten zitten de gevangenis vervroegd mogen verlaten. Kortom: we sturen criminelen simpelweg terug de straat op.
Geen echte oplossingen
Momenteel zouden er om en bij de 1.300 plaatsen te weinig zijn in onze gevangenissen. Geen tijdelijk probleem of fait divers dus, maar ernstige structurele problemen. Maatregelen zoals het verlengd penitentiair verlof of de opschorting van strafuitvoering zijn echter helemaal geen oplossingen. Ja, de druk op de gevangenissen wordt daarmee tijdelijk verminderd, maar tegen welke prijs?
Het antwoord is simpel: een torenhoge prijs. Het imago van straffeloosheid, dat nu al heerst bij heel wat Belgen, wordt daarmee nog verder in de verf gezet, maar ook de veiligheid in de samenleving heeft, omwille van vanzelfsprekende redenen, te lijden onder dergelijke maatregelen. Als de overheid er niet meer in slaagt haar burgers te beschermen én veilig te doen voelen, faalt ze in één van haar absolute kerntaken.
Maar dat is nog niet alles. Nog zorgwekkender is dat de nieuwe maatregelen ook van toepassing zullen zijn op de groep veroordeelden zonder recht op verblijf in België. Zij krijgen de boodschap dat ze het grondgebied zo snel mogelijk moeten verlaten, iets waar uiteraard geen gehoor aan wordt gegeven. Zolang efficiënte en kordate uitzettingen geen realiteit zijn, zal het probleem dus alleen maar erger worden. Daadwerkelijke oplossingen zijn jammer genoeg nog lang niet in zicht.