Elke dinsdag verschijnt op PAL een doorlichting van een ngo door expert en auteur van het boek ‘Hoe goed is het goede doel?’ Thierry Debels. We vervolgen de reeks met Fairtrade Belgium. Fairtrade Belgium was vroeger gekend als Max Havelaar België.
Wat zijn de hoofddoelstellingen van de ngo?
Thierry Debels: “Fairtrade Belgium is als ngo onderdeel van een grote internationale Fairtrade-beweging. Via het Fairtrade label willen ze ervoor zorgen dat producenten in Afrika, Azië en Zuid-Amerika een eerlijk inkomen krijgen, zodat ze kunnen leven van hun werk en kunnen investeren in een duurzame toekomst.”
Kerncijfers Fairtrade
- Inkomsten 2022: 1.643.199 euro (brutomarge)
- Totale subsidies 2023: geen info
- Fondsenwerving 2023: geen info
- Personeelsleden: 16,8 VTE
- Eigen vermogen eind 2022: 822.956 euro
- Laatste jaarresultaat: 82.254 euro
- Directeur: Philippe Weiler
- Score ngo: 5/10
Hoeveel gaat er per 100 euro effectief naar het goede doel?
Het is een indirect antwoord op de vraag, maar in een recent rapport lazen we dit: “De pers- en mediacampagnes van Fairtrade Belgium worden grotendeels gefinancierd door de Belgische Ontwikkelingssamenwerking (DGD). Het DGD-programma hecht daarbij een bijzondere waarde aan de transversale thema’s ‘gender & gelijkheid’ en ‘milieu’. Fairtrade Belgium heeft in zijn persaanpak aandacht voor deze thema’s ook al maken ze geen deel uit van de kernboodschappen die Fairtrade Belgium onder de aandacht wil brengen.”
Is de organisatie politiek neutraal? Wat is de ideologische oorsprong?
Debels: “De vzw werd opgericht als Max Havelaar België. Fairtrade Belgium maakt nu dus deel uit van Fairtrade International. Binnen deze organisatie werken producentenorganisaties samen met marktorganisaties aan een eerlijke manier van handeldrijven om op die manier ook boeren en arbeiders in het Zuiden hun toekomst in handen te laten nemen. Tegenover een duurzame productie op sociaal en ecologisch vlak, biedt Fairtrade een aantal economische garanties die vooruitgang mogelijk maken.”
Heeft de organisatie een voorkeur op vlak van de staatsstructuur? Openlijk Belgisch- of Vlaamsgezind of eerder neutraal?
“De organisatie is Belgisch en onderdeel van een internationale organisatie.”
Wat was de belangrijkste realisatie van de ngo het afgelopen jaar?
“2023 was volgens de vzw onmiskenbaar het jaar waarin het gamma Fairtrade producten groeide in diversiteit en in smaak, zo blijkt uit het jaarrapport dat de organisatie onlangs publiceerde. Maar liefst 476 nieuwe Fairtrade gecertificeerde producten vonden dit jaar hun weg naar de Belgische markt, goed voor een brede waaier aan producten. Zo lanceerde sportketen Decathlon Fairtrade energierepen en proteïnepoeders, ontwikkelde Brabantia Fairtrade strijkhoezen en zette Aldi voor het eerst trosanjers uit eerlijke handel in de winkelrekken.”
Wat was de grootste tegenslag of mislukking voor de ngo afgelopen jaar?
“In dat rapport lezen we ook dat een divers en smaakvol aanbod niet noodzakelijk tot meer impact leidt. De markt voor Fairtrade producten groeide vorig jaar weliswaar met ongeveer 6% door de inflatie en klopte in 2023 af op 330 miljoen euro, tegenover 312 miljoen euro in het jaar daarvoor. Op het vlak van de zogeten Fairtrade-premie – één van de belangrijkste impact-indicatoren van Fairtrade, valt een lichte achteruitgang waar te nemen van 4,6%. Met name op Fairtrade koffie (-9,4%) en op Fairtrade bananen (-6,2%) is de terugval in premie het grootst.”
Bent u tijdens uw onderzoek nog vermeldenswaardige zaken tegengekomen?
“In een ander rapport lezen we ook dat er ‘intern enige ruis lijkt te zijn op het gebied van focus, zowel qua kernthema’s als doelgroepen. Hiervoor moet Fairtrade Belgium binnen zijn werking een duidelijkere visie creëren.’ Het is een beetje vaag, maar we leiden hieruit af dat er binnen de organisatie discussie is over de te volgen lijn.”
Stel dat iemand de doelstellingen van deze ngo wil ondersteunen, welke score, van 1 tot 10, zou u deze organisatie geven om te bepalen of ze het waard is gesteund te worden?
“In een rapport lezen we ook dat ‘er ruimte is voor verbetering in de persaanpak van Fairtrade Belgium. De vzw moet binnen zijn werking ook een duidelijkere visie creëren. Een belangrijk werkpunt dus. Een vijf.”
