Boudewijn, Albert en Filip hebben sinds 1951 liefst 809 Belgen in de adelstand verheven

Vorig jaar, zo berichtte La Libre Belgique, verhief koning Filip voor het eerst een persoon van Noord-Afrikaanse afkomst tot baron. Het gaat om choreograaf Sidi Larbi Cherkaoui die onlangs zijn octrooi in ontvangst nam in het koninklijk paleis in Brussel.

Die dag werden volgens journalist Pierre Nizet van Sudpresse, naast de nieuwe baronnen, zeker ook andere persoonlijkheden weliswaar niet in de adelstand verheven, maar wel gedecoreerd. Dat gold met name voor Paul Van Haver, alias Stromae, die net als opperhoofd Sang Hoon Degeimbre de rang van Commandeur in de Kroonorde kreeg.

Macht

Van baron tot prins, onze koningen hebben de macht om adel te verlenen. De meeste ‘nieuwe’ edelen zijn dit op persoonlijke titel, maar sommige ‘bevoorrechte’ edelen zijn dit op erfelijke basis. Het moet gezegd: de oude adel kijkt doorgaans smalend neer op deze nieuwe baronnen en gravinnen.

Elk jaar, op de Nationale Feestdag, worden ruim tien Belgen in de adelstand verheven. Dit gebeurde opnieuw op 21 juli met vijftien personen die werden verheven tot de titel van baron en barones (14) of graaf (1).

Het initiatief voor het verlenen van adellijke titels komt doorgaans van de Adviescommissie inzake het verlenen van nobele gunsten, die een lijst met namen van persoonlijkheden aan de vorst voorlegt. Soms is het de koning zelf die het initiatief neemt om zijn wens uit te spreken om een ​​persoon te veredelen.

Meer mannen dan vrouwen

Collega en vriend Nizet heeft onlangs het aantal personen geteld die sinds de troonsbestijging van koning Boudewijn in de adelstand zijn verheven. Tussen 1951 en 2024 waren dat er 809. Dat is gemiddeld 11 verheffingen per jaar. 668 (82,57 procent) zijn mannen, slechts 141 (18,43 procent) zijn vrouwen.

Tot 1993 verhief Boudewijn 393 mensen tot de adelstand, waarvan 361 (91,86 procent) mannen en 32 (8,14 procent) vrouwen.

Zijn jongere broer, koning Albert II, verhief in twintig jaar tijd 274 personen tot de adelstand, waarvan 211 (77,00 procent) mannen en 63 (23,00 procent) vrouwen.

Sinds 2013 heeft Filip 142 Belgen op die teller, 96 (67,61 procent) mannen en 46 (32,39 procent) vrouwen. Belangrijk is dat er sinds 2019 sprake is van gelijkheid tussen mannen en vrouwen.

664 baronnen

Van de 809 verheven personen waren er 664 baronnen, 107 graven, 29 burggraven, 8 prinsen en 1 hertog. De laatste drie koningen verleenden deze nobele concessies aan persoonlijkheden uit verschillende sectoren. Er zijn volgens Sudpresse de hoge ambtenaren (magistraten, ambtenaren, diplomaten, militairen en naaste medewerkers van de koning), de grote industriëlen en financiers en de grote mecenassen.

Het gaat hierbij nog steeds om personen die nationale of zelfs internationale bekendheid hebben verworven op het gebied van politiek, wetenschap, kunst, cultuur, humanisme, sport, gastronomie, mode en om mensen met een hoog moreel geweten.

Van deze 809 verheven persoonlijkheden waren er maar weinigen die deze titel erfelijk hadden gekregen. Zodra zij sterven, verdwijnt de titel voor degenen die hem persoonlijk hadden. Dat was met name het geval voor barones Léonie Cooreman die deze titel in 2005 van koning Albert II kreeg. Het ging om Annie Cordy. Acht jaar eerder had dezelfde koning Eddy Merckx tot baron benoemd, nog steeds op persoonlijke titel. In 2015 was het de schrijfster Amélie Nothomb die dezelfde eer te beurt viel.

Aan de andere kant, in 1998, werd Maurice Lippens door Albert II verheven tot de titel van graaf voor zichzelf en voor al zijn afstammelingen die uit het huwelijk geboren waren of zouden worden. Een gunst die onder meer werd verleend aan de baronnen Roland D’Ieteren in 2009, Marc du Bois (CEO van Spadel, 2016), Albert Frère en Jean De Cloedt (CEO van Burco) in 2018 en aan de graven Paul Buysse (CEO van Bekaert, 2014) en Étienne Davignon (2018). Voorwaar een interessant overzicht van Nizet, zelf een gewone burger zoals ondergetekende.