Elke dinsdag verschijnt op PAL een doorlichting van een ngo door expert en auteur van het boek ‘Hoe goed is het goede doel?’ Thierry Debels. We vervolgen de reeks met VLIRUOS (ook: VLIR-UOS).
Als operationeel agentschap van de Vlaamse rectorenconferentie (Vlaamse Interuniversitaire Raad – VLIR), is VLIRUOS (ook: VLIR-UOS) de toonaangevende financieringsinstantie voor beurzen en partnerschappen tussen academici uit Vlaanderen en partnerinstellingen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië, gericht op wereldwijde duurzame ontwikkeling.
Wat zijn de hoofddoelstellingen van de ngo?
De organisatie wil een wereld waarin hoger onderwijs, onderzoek en internationale partnerschappen bijdragen aan praktische oplossingen en empirisch onderbouwd beleid, waardoor kritische, veerkrachtige wereldburgers in staat worden gesteld actie te ondernemen in de samenleving. Dit bevordert duurzame ontwikkeling, zowel lokaal als wereldwijd, en zorgt voor een betere toekomst voor iedereen.
Hoeveel gaat er per 100 euro effectief naar het goede doel?
Die informatie is volgens ons niet aanwezig of konden we in elk geval niet snel terugvinden. VLIR-UOS is immers integraal deel van de VLIR. Er zijn geen aparte gegevens voor VLIR-UOS.
Het dagelijks bestuur van de stichting VLIR wordt door de raad van bestuur toevertrouwd aan operationele bureaus. Het bureau UOS oefent de bij intern reglement bepaalde bestuursbevoegdheden van de stichting uit met betrekking tot de activiteiten inzake universitaire ontwikkelingssamenwerking (UOS). Het bureau UOS kan op zijn beurt bepaalde bestuursbevoegdheden delegeren aan de voorzitter van het bureau UOS en/of de directeur UOS.
Is de organisatie politiek neutraal? Wat is de ideologische oorsprong?
Het secretariaat Universitaire Ontwikkelingssamenwerking (VLIR-UOS) ondersteunt samenwerking tussen de Vlaamse universiteiten en hogescholen en partners in het Zuiden. De projecten zetten in op innovatieve antwoorden op mondiale en lokale uitdagingen.
VLIRUOS is onderdeel van de Vlaamse Interuniversitaire Raad (afkorting VLIR), een overlegorgaan van de Vlaamse universiteiten. De VLIR is een stichting van openbaar nut die werd opgericht op 19 december 1976. Op 20 december 2010 richtten de VLIR en de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) de Vlaamse Universiteiten en Hogescholen Raad (VLUHR) op. VLIR-UOS krijgt wel ruime federale financiering van het federale DGD.
Heeft de organisatie een voorkeur op vlak van de staatsstructuur? Openlijk Belgisch- of Vlaamsgezind of eerder neutraal?
De organisatie is Vlaams, maar gericht op de wereld gezien de doelstelling. VLIR-UOS is immers het platform waarop het Vlaamse hoger onderwijs samenwerkt voor ontwikkeling en waar het informatie en ‘best practices’ uitwisselt. VLIR-UOS faciliteert partnerschappen tussen professoren, onderzoekers en docenten in Vlaanderen en hogeronderwijsinstellingen in het Globale Zuiden. Daarnaast is VLIR-UOS voor het Vlaamse hoger onderwijs de belangrijkste financier van projecten voor ontwikkelingssamenwerking, met middelen van de Directie-Generaal voor Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp (DGD).
Wat was de belangrijkste realisatie van de ngo het afgelopen jaar?
Van 1 tot 3 april 2025 brachten Filip en Mathilde een staatsbezoek aan Vietnam, op uitnodiging van president Luong Cuong. Tijdens het Belgische staatsbezoek aan Vietnam benadrukte VLIRUOS hoe partnerschappen bijdragen tot een empirisch onderbouwd beleid, veerkrachtige samenlevingen en gedeelde vooruitgang – van België en Vlaanderen tot Vietnam en verder.
Wat was de grootste tegenslag of mislukking voor de ngo afgelopen jaar?
Ondanks de vaststelling dat er weinig financiële deelinformatie beschikbaar is over VLIR-UOS, vonden we wel een document over de aangepaste begroting 2022-2027 voor VLIR-UOS. Aangepast betekent in dit geval verlaagd. We lezen immers dat de jaarbudgetten 32.500.000 euro bedragen. Het globale budget werd aangepast op basis van de beoordeling door DGD en de vermindering van het budget door DGD. Het zou interessant zijn om die beoordeling van DGD te kunnen lezen.
Bent u tijdens uw onderzoek nog vermeldenswaardige zaken tegengekomen?
VLIR-UOS is zeker een buitenbeentje in onze reeks. De organisatie staat wel in de lijst van DGD en verdient dus zeker een plaats in ons overzicht. Het probleem is dat er geen aparte cijfers zijn voor deze organisatie. Het zou voor de burger wel nuttig zijn om meer gegevens te krijgen aangezien de organisatie toch ruime middelen krijgt van DGD.
Stel dat iemand de doelstellingen van deze ngo wil ondersteunen, welke score, van 1 tot 10, zou u deze organisatie geven om te bepalen of ze het waard is gesteund te worden?
De organisatie krijgt federale subsidies van DGD aangezien VLIR-UOS opgenomen is in die lijst van DGD. DGD staat voor Directie-generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp. De burger geeft indirect geld via de belastingen, maar jij en ik kunnen rechtstreeks wel geen geld geven aan de organisatie.
Kerncijfers VLIR-UOS: aangezien er geen aparte cijfers zijn doordat VLIR-UOS deel is van de VLIR heeft het weinig zin om deze analyse te maken. De analyse zou immers slaan op VLIR.
