We schreven hier vorige week dat Israël geen aanval zou uitvoeren op de nucleaire installaties van Iran zonder een plan om op korte termijn ook af te rekenen met de ondergrondse centrifuge van Fordow, waarvoor het land niet de geschikte bommen of vliegtuigen heeft. Enkele dagen later kwam die voorspelling uit.
Amerikaanse B2’s hebben met geavanceerde bunkerbommen Fordow vernietigd. Het is duidelijk dat Netanyahu en Trump dat scenario op voorhand hadden doorgepraat. De EU, zoals steeds, wist van niets en zal ook geen enkele rol spelen bij het vredesproces.
De Vlaamse pers vindt het moeilijk een positie te vinden over de Amerikaanse aanvallen. Ergens waart wel het besef dat het geen goed idee is een islamitische theocratie, tevens de voornaamste sponsor van terrorisme, kernwapens te geven. Maar dit is Trump, weet je wel. Dit moet wel fout zijn.
The Dictator
De voorpagina’s waren maandag dan ook variaties op hetzelfde, vrijblijvende thema: “Trump waagt gevaarlijke gok”. De commentatoren blijven eerder vaag over de aard van het gevaar. Ja, het is een gok, maar wel een veel minder krankzinnige gok dan Iran een nucleair arsenaal te schenken. Neen, de vernedering van het Iraanse regime is geen waarborg voor een machtswissel, maar dat was nooit het primaire doel. Als dat een neveneffect wordt, des te beter. Het gaat in eerste plaats om het uitschakelen van de capaciteit van de ayatollahs om kernwapens te produceren.
Een terugkerende riedel, waaronder vorige week bij Bart Schols in De Afspraak, is ook de bewering dat het helemaal niet vaststaat dat Iran kernwapens probeert te maken. Het doet denken aan de toespraak van Sacha Baron Cohen in de film The Dictator, waarin de grote leider zijn lach niet kan inhouden wanneer hij zijn volk vertelt dat zijn nucleair programma enkel medische doeleinden dient.
Meer over Iran?
Voor geen enkele civiele toepassing is nog uranium nodig dat verrijkt is boven de 20 procent. Iran zit al minstens aan 60 procent. Er is ook geen enkel land ter wereld dat ‘weapons grade’ uranium heeft en er geen kernwapens mee gemaakt heeft.
Of moeten we geloven dat Opperste Leider Khamenei, die Israël een “kwaadaardige tumor die moet verwijderd worden” heeft genoemd, een vreedzame uitzondering op die regel zal blijken?
Europa raakt niet uit zijn cocon
Eén commentaar is wel juist. “Trump trekt zich geen bal aan van de EU inzake Iran”, kopt De Standaard. Inderdaad. Waarom zou hij ook? Zoals bij elke internationale crisis staat Europa aan de zijlijn. Het continent is hees van het schreeuwen hoe het niet moet, maar zonder eigen plan. En vooral zonder diplomatiek of militair gewicht om het af te dwingen.
Het moet diplomatiek, zegt de EU, vaak verwijzend naar de ‘nucleaire deal’ van 2015. Die afspraak verbood Iran niet om kernwapens te maken, maar schortte dat proces enkel op. Dat dit ook effectief zou gebeuren berustte trouwens meer op hoop dan berekening, want de mogelijkheden tot controle waren beperkt.
Belangrijker nog: Iran mocht niet verder gaan met het verrijken van uranium, maar kon wel rustig zijn nucleaire infrastructuur uitbreiden om na het verstrijken van de termijn zeer snel zijn kernbommen te maken.
De wereld is volop in beweging, maar Europa blijft thuis. Het oude continent raakt maar niet uit zijn cocon, uit zijn illusie van een geglobaliseerde wereld waarin alle conflicten worden beslecht met internationale rechtsregels en diplomatie.
Europa scheldt op zij die wel nog macht hebben. Op zij die wel verantwoordelijkheid nemen. Europa kan dat zelf niet meer. Het is oud en traag geworden.