val regering-De Wever; linkse partijen willen bewijzen dat het zonder Bouchez en De Wever kan (Belga)

val regering-De Wever; linkse partijen willen bewijzen dat het zonder Bouchez en De Wever kan (Belga)

Binnenland politiek

Valt regering-De Wever? “Niemand durft naar verkiezingen”

Filip Van Laenen

Dit weekend liepen de begrotingsonderhandelingen opnieuw vast. Even zag het ernaar uit dat er een regeringscrisis dreigde, toen eerste minister Bart De Wever liet verstaan toch te overwegen naar de koning te stappen. Uiteindelijk werd de deadline voor de begroting nog maar eens verschoven, deze keer met twee weken. Maar riskeren we écht nog voor Kerstmis opnieuw naar de stembus te moeten gaan als het dan weer niet lukt?

Geen advertenties meer?

Ingelogde abonnees steunen niet alleen een van de enige kritische en onafhankelijke media, maar zien ook geen vervelende advertenties. Abonneer je snel en eenvoudig en krijg meteen toegang tot vele duizenden exclusieve artikelen!

Maak hieronder je keuze voor het gewenste abonnement:

Doorlopend abonnement

Maandelijks opzegbaar

€ 9,00

per maand

Eenmalig betalen

3 maanden PAL-abonnement

€ 27,00

per kwartaal

Geen gedoe

12 maanden PAL-abonnement

€ 108,00

per jaar

Liever ook op papier? Bekijk alle abonnementen!

Het doorlopend abonnement wordt automatisch verlengd voor steeds één maand.

Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!

Steun het vrije woord met een online abonnement van 3 maanden via een eenmalige betaling.

Liever ook op papier? Bekijk al onze abonnementen!

Steun het vrije woord met een eenmalige betaling en je zit een jaar goed.

Log hieronder in om dit bericht volledig te lezen. Ben je al ingelogd, kijk dan op je account of je nog een actief abonnement hebt.

Mocht het werkelijk tot de val van de regering-De Wever komen, dan is het voor de media nu al zo klaar als een klontje dat Georges-Louis Bouchez daar de grootste schuld voor draagt, en in tweede instantie premier De Wever. Elke toegeving of lijn in de begroting die toegeschreven kan worden aan de MR wordt in de pers meteen voorgesteld als een hardvochtige eis van Bouchez en een onmenselijk verraad van De Wever aan het algemeen belang. Nieuwe belastingen en taksen, of ontsporende uitgaven in de sociale zekerheid – stokpaardjes van de linkse partijen – zouden het algemeen belang wél dienen.

Val van Arizona nog niet voor morgen

Ook als de nieuwe deadline niet gehaald wordt, is het nog niet zeker dat het werkelijk tot een val van de regering-De Wever komt. In principe kan men verder regeren en vanaf Nieuwjaar met voorlopige twaalfden werken, maar dat zou wel een enorm gezichtsverlies voor De Wever en de N-VA betekenen. Waarschijnlijker is het dat er dan een crisismoment komt, inclusief het aanbieden van het ontslag van de regering aan de koning. Die laatste houdt dat ontslag dan een tijdje in beraad, terwijl de regeringspartijen wat kunnen afkoelen, en waarna er toch een of ander compromis gevonden wordt. Toch zal er ook in dat geval iemand moeten plooien, of iedereen een beetje, ‘in het belang van het land’ (maar ook omwille van de postjes).

Houdt iedereen voet bij stuk en valt de federale regering toch, dan zijn we ondertussen minstens halfweg december. Voor koning Filip meteen een goede reden om een bezinningspauze in te lassen om de crisis over de kerstvakantie te tillen. Blijkt na de nieuwjaarsrecepties dat Arizona echt wel voltooid verleden tijd is geworden, zijn we ook dan nog ver verwijderd van nieuwe verkiezingen.

Belgische verkiezingsfobie

In Belgische kringen is men als de dood voor vervroegde federale verkiezingen. Liefst van al had men de verkiezingen voor de Kamer samen met de regionale verkiezingen gebetonneerd aan de vijfjaarlijkse Europese verkiezingen. Aparte verkiezingen en regeringsvormingen houden immers altijd het risico in zich een communautaire dynamiek te creëren die tot de splitsing van het land kan leiden. Men zal er dan ook alles aan doen om vervroegde federale verkiezingen te vermijden, inclusief oproepen tot het dienen van het staatsbelang en het overstijgen van zichzelf in de media. Die oproepen zullen, uiteraard, vooral tot de Vlamingen en rechtse partijen gericht worden. Franstalige en linkse partijen hoeven het staatsbelang niet te dienen, voor de pers zíjn zij immers het staatsbelang.

Bestaan er alternatieve meerderheden in de Kamer? Je zou het bijna vergeten, maar de vorige regering, Vivaldi, heeft er nog steeds een meerderheid. Dat is dan wel de kleinst mogelijke meerderheid van 76 zetels, wat praktisch niet werkbaar is. Grootste struikelblok om die coalitie nieuw leven in te blazen, is waarschijnlijk Open Vld, dat helemaal op imploderen staat. Ook andere coalities waarvoor de aanwezigheid van Open Vld noodzakelijk is, zien we daarom niet meteen zitten.

Grote olijfboomcoalitie

Maar er kan ook een meerderheid gevormd worden zonder dat er liberalen of Vlaams-nationalisten aan te pas hoeven te komen. Een olijfboomcoalitie met groenen, socialisten en christendemocraten/centristen heeft met 63 zetels geen meerderheid, maar voeg er de vijftien zetels van de communisten aan toe en je komt aan 78 zetels. De vraag is dan of zo’n coalitie ook politiek haalbaar is.

Een jaar geleden was het antwoord op die vraag nog volmondig neen. Zowel de groenen als de PS hingen toen nog teveel in de touwen na hun verkiezingsnederlaag. Ook hun scepsis tegenover PTB/PVDA was toen nog te groot, en dat zowel qua compromisbereidheid als hun vermogen om een beleid te voeren.

Oppositie likt de wonden

Vandaag staan de zaken er toch enigszins anders voor. Zowel PS als de groenen hebben ondertussen hun wonden min of meer gelikt, en laten dat ook merken in de oppositie. Bovendien zitten aan Franstalige zijde de PS, Ecolo en de PTB al een tijdje samen in een coalitie in Bergen. In juni van dit jaar liet de Bergense PS-burgemeester Nicolas Martin daarover nog optekenen dat hij het model best wel “interessant voor de toekomst vond”. Verder is er bij de linkse partijen ongetwijfeld de motivatie te vinden om aan te tonen dat het anders kan dan onder Arizona. Zelfs bij cd&v en Les Engagés zal daar gehoor voor te vinden zijn. Tot slot is geen enkele van de linkse partijen klaar voor vervroegde verkiezingen, en zeker de groenen niet.

De vorming van zo’n coalitie, met PS als grootste partij en dus Paul Magnette als premier, zal niet op een-twee-drie rond zijn. Vooral op cd&v en Les Engagés zal er stevig ingepraat moet worden, maar beiden zien we uiteindelijk toch zwichten voor het beruchte staatsbelang.

Niettegenstaande de N-VA en de MR de grootste partijen in de huidige coalitie zijn, zitten ze hierdoor misschien toch in de zwakste positie. Zij zijn immers ook de enige twee partijen zonder alternatief voor Arizona. De politieke logica dicteert dat het dan ook vooral aan hen zal zijn om de komende weken toegevingen te doen.

PAL Nieuwsbrief

schrijf je gratis in

Blijf op de hoogte met onze dagelijkse nieuwsbrief

Filip Van Laenen (°1972, Bonheiden) studeerde burgerlijk ingenieur elektrotechniek en computerwetenschappen. Vandaag is hij Chief Architect bij een IT-bedrijf in Noorwegen. Filip tracht partijpolitieke dynamiek te begrijpen en volgt Scandinavië en technologie-innovaties op de voet. Grote fan van de kosmos.

Plaats een reactie

Delen