Vandaag, woensdag 5 april, herdenken we het bombardement op Mortsel in 1943 tijdens de Tweede Wereldoorlog. Exact 80 jaar geleden vielen er bij een Amerikaanse luchtaanval 936 doden, onder wie 225 kinderen jonger dan vijftien jaar. Het was het dodelijkste bombardement in de Benelux. In zijn boek ‘Tranen over Mortsel’ laat auteur Pieter Serrien de laatste getuigen aan het woord. Wij spraken met hem over wat er toen gebeurd is, over de nieuwste editie van zijn boek en over de herdenkingsweek die volop aan de gang is.
Deze namiddag vindt er een herdenkingsplechtigheid met 936 aanwezigen op het Stadsplein van Mortsel plaats, van 14.45 uur tot 15.45 uur, met een bijzonder moment en literaire ondersteuning door Tom Lanoye. Om 20 uur is er nog een lezing van Lanoye. Meer info vindt u via deze link.
Vzw 5 april 1943
De website 5april1943.be met de slachtofferlijst, de herdenkingen en heel wat onderzoek is het resultaat van het werk van de vzw 5 april 1943. Bij deze vermelden we ook graag een link naar de slachtofferlijst.
Op de website staat naar aanleiding van de 80ste verjaardag overigens ook onder andere een artikel geschreven door auteur Pieter Serrien en oud-VRT-journalist – en medebestuurslid van de vzw 5 april 1943 – Marc Van de Looverbosch over het politieke stilzwijgen na het bombardement op Mortsel.
Een kort fragment uit het artikel: “80 jaar geleden, op 5 april 1943, bombardeerden 83 Amerikaanse vliegtuigen van op 7.000 meter hoogte Mortsel. Hun doelwit was de Duitse Erla-vliegtuigfabriek, maar die werd slechts door enkele bommen getroffen. Het merendeel van de 600 explosieven viel op de omliggende woonwijk en scholen. De balans was afgrijselijk: 936 doden, onder wie 225 kinderen jonger dan vijftien jaar. Het dodelijkste bombardement in de geschiedenis van de Benelux. Toch volgden na dit waanzinnige oorlogsleed nog meerdere bombardementen met collateral damage en kreeg Mortsel tientallen jaren lang amper erkenning. Over Mortsel 5 april werd er gezwegen, tot enkele jaren geleden de getuigen begonnen te spreken en jongeren luisterden. Vandaag wordt er wel massaal herdacht. Sinds 2010 is de Amerikaanse ambassade vertegenwoordigd op de jaarlijkse herdenking en erkennen de VS de slachtoffers van 5 april.”
Interview en podcast
In ons interview met Serrien praten we uitvoerig over het hoe en waarom van het bombardement, de gigantische nevenschade, de gelijkaardige geallieerde bombardementen op heel wat andere plaatsen in Vlaanderen en België, maar ook in Nederland en Frankrijk, over de late erkenning van deze tragische gebeurtenis, het boek ‘Tranen over Mortsel’ van Pieter Serrien – waaruit Serrien enkele pakkende citaten voorleest – en over de recente kentering in de erkenning en herdenking van het bombardement. Het is een pakkend interview geworden over toch wel een belangrijk feit uit onze geschiedenis.
Beluister het interview hieronder, via palcast.be, Apple Podcasts, Spotify of uw favoriete podcast-app.
Tranen over alle burgerslachtoffers gemaakt door de Amerikaanse barbaren sinds de onafhankelijkheid van de USA. Het liberalisme van de USA steunt sinds zijn ontstaan op geweld extern (wereldwijd) en intern, zelfs tegen Amerikaanse burgers (zie secessieoorlog en bij sociale conflicten).
Ik huiver bij de gedachte aan Dresden. Een zuivere oorlogsmisdaad.
NEEN, Wanneer gaat men over Mortsel 5 april 1943 nu eens de waarheid vertellen !
Hier kort samengevat : mijn tante Maria Breugelmans ( * Ranst ) was als vluchtelinge van haar man Jozef Den Trooster, gescheiden geraakt in Rouan en is zich bij de Britse invasie ‘Operatie Ariel’ in veiligheid gaan stellen. Rommel heeft dát Brits bruggehoofd vlug opgeruimd. Dan is tznte met dwang naar UK gedeporteerd. Eerst werkte ze in een munitiefabriek. Daarna is ze tewerk gesteld ten huize van mevouw Pierlot in Londen ( Premier van België in ballingschap). Ten huize Pierlot grepen regelmatig recepties plaats en mijn tante die eigenlijk naaisters was, moest dan een wit schortje aantrekken en opdienen. Daar aan tafel werden veel zaken besproken, ook het bombardement op de ERLA / Minerva fabriek in Mortsel. De opperaties boven bezet België werden militair voorbereid, maar moesten door de Regering in ballingschap, goed gekeurd worden. Finaal besliste de Belgische Regering over alle bombardementen in België. Mijn tante was heel haar leven getormenteerd wat ze uit de mond van PIERLOTin Londen hoorde. Toen enkele opmerkten ‘Exellence il y aura beaucoup de victimmes civilles.. ! ‘ was de repliek van PIERLOT : ‘ de rien, á Mortsél, ce sont même tous des Boches. – Burgerslachtoffers ? Niks van aantrekken, in Mortsel zijn het toch allemaal Duitsgezinden.’ In tegenstelling wat men beweerd was de Operatie wél geslaagd. De fabriek werd met 5 voltreffers volledig vernield, met ook een aanzienlijk aantal doden bij de werknemers. Die Amerikaanse piloten valt NIETS te verwijten. Die deden een opdracht. Zij vlogen op 21.000 ft, dus boven het afweer geschut. Duitse vliegtuigen waren er allicht, maar minder als men naar de Ruhr zou moeten vliegen. Mortsel was een relatief makkelijke opdracht en niet te ver. 600# 1000ponders vanop 7 km hoogte op een stad gooien om 1,5 ha fabrieksterrein te treffen. Wie laat er zoiets toe ? De VERANTWOORDELIJKHEID van de Belgische Regering in Londen, specifiek die van de toenmalige Premier PIERLOT, moeten onderzocht en beoordeeld worden.
Daaraan verleen ik graag mijn hulp. [email protected]
Camillus
… nog een vraagje : ik weet van bombardementen op Hasselt, het rangeerstation, Mechelen de spoorweg werkplaats, Merelbeke, Kortrijk en allicht ook nog op andere locaties. Wie kan me echter vertellen hoeveel geallieerde bommen er op de industriebekkens van Luik en van de Borrinage gedropt werden ? Geen enkele zeker … mijnheer Pierlot !
De reacties op het artikel zijn hier veel interessanter dan het artikel zelf. Wat vindt Pieter Serrien hier van ?
Die Amerikaanse piloten valt NIETS te verwijten. Die deden een opdracht(sic). U bent te mild. Waarom werd Adolf Eichmann dan geëxecuteerd en het administratief personeel van Auschwitz vervolgd en veroordeeld en soms vermoord? In mijn opinie waren de piloten die bommen loosden boven burgerlijke doelwitten perverse oorlogsmisdadigers. Idem dito de politieke en militaire opdrachtgevers.
Eén van de architecten van dat bombardement was luchtmaarschalk Sir Harris! Kreeg de bijnaam bomber Harris en werd beloond met een standbeeld dat in Engeland omstreden was! De Amerikanen deden ook een ferme duit in het zakje! Deze stad had makkelijk kunnen worden gespaard zoals Parijs, Rome….Ze had zelfs geen enkele strategische waarde! Tweemaal (nacht 13-14 feb en de ochtend van 15 feb) werd ze door de geallieerden met brandbommen in meerdere aanvalsgolven van de kaart geveegd!