Deze kerstperiode zal er veel minder menselijk contact zijn dan normaal. Misschien heeft dat toch één voordeel: u zult veel meer tijd hebben om kerstfilms te bekijken. Wij geven u daarbij graag advies. Hieronder vindt u de favoriete kerstfilms of -series van onze redactie, we beginnen met Jurgen Ceder.
Jurgen Ceder: It’s a Wonderful Life
Soms valt het tegen als je een film of serie terugziet waaraan je goede jeugdherinneringen had. Iets kan geweldig gedateerd zijn. Of gewoon niet zo goed als in je herinnering. Bij It’s a Wonderful Life heb ik dat niet, waarschijnlijk omdat die film al oud was toen ik hem de eerste keer zag.
De film dateert dan ook van 1946, een jaar na de oorlog. Vele gezinnen waren lang op de proef gesteld door afwezige zonen en vaders, nog meer als ze helemaal niet terugkeerden. Ook degenen die het overleefden waren vaak beschadigd. Jimmy Stewart, de hoofdrolspeler, had zelf gediend in de luchtmacht en had er posttraumatische stress aan overgehouden. Zijn meesterlijke vertolking van de wanhopige, depressieve George Bailey kwam uit het hart.
Regisseur Frank Capra verklaarde achteraf dat hij met de film Amerika de boodschap wou geven dat de inspanningen niet voor niets waren geweest. It’s a Wonderful Life is dan ook de ultieme goedgevoel-film geworden.
De prent was initieel geen al te groot succes. Pas in de jaren ‘80 werd hij vaak vertoond, vooral omdat hij zo goedkoop was voor de Tv-stations. Door een administratieve fout was men vergeten de bescherming van de filmrechten te hernieuwen. Dat was ook de periode dat ik hem, als prille twintiger, voor het eerst zag. It’s a Wonderful Life is sindsdien een begrip geworden. Vandaag staat hij in elke top 10 van de meest populaire kerstfilms, waar hij veel moderne concurrenten achter zich houdt.
In de film wordt George Bailey geholpen door een persoonlijke beschermengel die door God wordt gestuurd. Maar die verricht geen magie of mirakels en herleidt de film niet tot een sprookje of kinderfilm. Wanneer George op zijn absoluut dieptepunt zit en zelfmoord overweegt, toont zijn sjofele engel hem hoe zijn stadje, Bedford Falls, er zou uitzien hoe had hij nooit bestaan. George beseft dan op hoeveel manieren hij de levens van mensen in zijn omgeving heeft veranderd en verbeterd. Die mensen beseffen het zelf ook en redden George.
Over de strekking van de film en de eventuele politieke ondertoon, is al wat gediscussieerd. Zo is men het er niet over eens of het antikapitalistische prent is, dan wel propaganda voor het kapitalisme (zowel Bailey als zijn rivaal, de kwaadaardige Potter, zijn bankiers). De boodschap dat de redding komt van de spontane solidariteit van een gemeenschap met veel samenhang, lijkt me in ieder geval conservatief. Terzijde: Jimmy Stewart was een conservatieve Republikein en vriend van Ronald Reagan. Ja, ooit was Hollywood politiek divers.
Laat uw kijkgenot niet beïnvloeden door politieke beschouwingen. Van politiek wordt je zelden vrolijk. Deze film wil je precies een goed gevoel geven. Bij mij slaagt hij elke keer in dat opzet.
