De Vlaamse socialisten proberen zich bij afwezigheid van goudhaantje Conner Rousseau in de verkiezingscampagne te wringen. Dat gaat zeer moeilijk. Vooruit wil weer wat meer naar links opschuiven en daarbij ziet het ernaar uit dat de flaters zich zullen opstapelen.
We zouden het hier kunnen hebben over de voorzichtige pogingen van Vooruit-kopstukken als Freya Van den Bossche om de publieke opinie voor te bereiden op een terugkeer van verloren zoon Conner Rousseau. Hij stapte afgelopen herfst op als voorzitter van de Vlaamse socialisten nadat hij in een storm was terechtgekomen wegens racistische uitspraken over de Roma. Indertijd hadden de rode verkozenen veel moeite om de houding van Rousseau te veroordelen en nu blijkt dat ze hem snel opnieuw in de armen willen sluiten. Concreet is hij nog altijd kandidaat voor het Vooruit-lijsttrekkerschap van Oost-Vlaanderen. Wellicht voor het Vlaams Parlement of misschien voor de Kamer. Is dat een soort wanhoopsdaad? Want een Rousseau die deel uitmaakt van de verkiezingscampagne, kan bij Vooruit wel een verschil maken. Meer nog, de Oost-Vlaming moet vermijden dat de partij de komende 140 dagen een stuurloos schip wordt.
“Concreet is Rousseau nog altijd kandidaat voor het Vooruit-lijsttrekkerschap van Oost-Vlaanderen”
Gennez volhardt in de boosheid
Van dat laatste hebben we recent een zeer pijnlijk staaltje gekregen. Het gaat over het Knack-interview van minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez. Daarin tackelt ze met twee voeten vooruit oosterbuur en belangrijkste handelspartner Duitsland. Berlijn zou in het conflict tussen Israël en Hamas in Gaza te veel de kant van de regering-Nethanyahu kiezen. En er werd een obligate link gelegd met de Holocaust. Niet alleen een anti-Duitse, maar ook en vooral een anti-Joodse houding waarmee men bij de socialisten gemakkelijk wegraakt. Gelukkig waren er op sociale media enkele personen die even de link legden met de collaboratieperiode, waaraan een socialistische voorman als Hendrik De Man zich aardig heeft verbrand.
Maar in alle ernst: met haar weinig kritische pro-Gaza- en virulente anti-Israëlhouding volhardt Gennez in de boosheid. Ze profileert zich van bij het begin van het conflict op een manier die veel ergernis oproept. Wellicht ook binnen de eigen partij. Voor veel Vooruit-kiezers is het conflict in het Midden-Oosten een ver-van-mijn-bedshow en dus wil men er liever over zwijgen. Dat zou ook het ordewoord zijn geweest van een Conner Rousseau, die als voorzitter over het nodige gezag beschikte.
Wat Gennez eigenlijk wil doen, is proberen stemmen weg te kapen van andere linkse partijen die evenzeer garen proberen te spinnen bij de oorlog in Gaza. Dan gaat het over Groen en PVDA/PTB. Alleen is de vraag of het veel zin heeft om daar energie in te steken. De allochtone stem is voor Vooruit, ondanks een aantal bekende figuren van die origine, steeds minder aantrekkelijk. Conner Rousseau had als voorzitter voor een andere piste gekozen en dat was het terugwinnen van stemmen bij de vroegere rode achterban van gepensioneerden, ambtenaren en werkenden met een wat lager inkomen.
“Met haar weinig kritische pro-Gaza- en virulente anti-Israëlhouding volhardt Gennez in de boosheid”
Straks de populistische Hedebouw achterna
Daarbij wordt op economisch vlak regelmatig de populistische trom geroerd. Het is bij de socialisten altijd hetzelfde betoog dat terugkomt. Ze hebben ten tijde van de oplopende inflatie de koopkracht beschermd, omdat de automatische indexering behouden bleef. Dat klopt, maar eigenlijk is er niemand geweest die die automatische loonindexering in vraag heeft gesteld of bedreigd heeft, en al zeker niet ten tijde van de corona- en energiecrises. Het klopt dat de Vivaldi-regering de geldbeugel heeft opengetrokken om de schokken van die crises nog eens extra op te vangen, maar ook dat is niet de exclusieve verdienste van de socialisten of Vooruit. Daarover bestond er binnen de regering een consensus.
Wat dat sociaaleconomisch populistische discours betreft, is de verleiding groot om daarmee verder te gaan. Zonder enige schaamte stelde huidige voorzitter Melissa Depraetere dat haar partij bij monde van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke op de rem ging staan bij de herbenoeming van Pierre Wunsch, de gouverneur van de Nationale Bank. Eerst moest er een akkoord zijn over de ereloonsupplementen van artsen en tandartsen. Een allesbehalve verheffend spektakel dat door Melissa Depraetere dus verdedigd werd.
Het is nu wellicht wachten op het moment dat Vooruit de communisten van PVDA/PTB achternaholt om te pleiten voor een rijkentaks/vermogenskadaster/vermogensbelasting/taks op multinationals, waarbij de feiten er weinig toe doen. Deze week nog moest PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw zich in honderd bochten wringen nadat hij verkeerdelijk had beweerd dat warenhuisketen Colruyt amper belastingen betaalt, terwijl het bedrijf aan het normale tarief van 25 procent van de vennootschapsbelasting wordt getaxeerd en vorig jaar meer dan 60 miljoen euro moest ophoesten. De verleiding om de PVDA in populistische praat naar de kroon te steken, is groot. Voor een Conner Rousseau had het weinig zin om de pijlen op de neocommunisten te richten, hij zocht het electoraat bij de naar rechts opgeschoven kiezers.
“De verleiding om de PVDA in populistische praat naar de kroon te steken, is groot”
Geen kandidaat-premier voorhanden
Laatste factor die maakt dat de afwezigheid van Conner Rousseau Vooruit zuur zou kunnen opbreken: de partij heeft geen kandidaat-premier. En daar draait het vaak om in de laatste rechte lijn naar de verkiezingen. Zelfs N-VA-voorzitter Bart De Wever zegt geïnteresseerd te zijn in de Wetstraat 16, zij het niet van harte. Hij hoopt in Vlaanderen op een tweestrijd met Alexander De Croo (Open Vld) en kan zich zo ook afzetten tegen PS-voorzitter Paul Magnette. De Vlaamse socialisten dreigen (net als cd&v) fijngemalen te worden tussen die grote namen. In 2007 probeerde Johan Vande Lanotte (destijds sp.a) zich tussen Yves Leterme (CD&V) en Guy Verhofstadt (Open Vld) te wringen. Het leidde tot een pijnlijke verkiezingsnederlaag.
