Toen de coronapandemie uitbrak, begon ook een ware vaccinrace. Rusland en China brachten zo hun eigen vaccin uit. Eerst werd er in het Westen enorm gelachen met deze vaccins en de zogezegde succesvolle onderzoeken van de twee landen werden in vraag getrokken. Onafhankelijk onderzoek naar het Chinese vaccin toonde duidelijk aan dat het communistische regime in Peking aan het liegen was: de vaccins waren absoluut niet zo efficiënt als China beweerde. Onafhankelijk onderzoek naar het Russische vaccin bewees echter het tegendeel: het Russische vaccin, Spoetnik V, is veilig en bijna 92% werkzaam.
Nu beweren Belgische experts volgens De Morgen dat we maar best Spoetnik V aanschaffen indien Europa groen licht zou geven. Daarvoor is een veilig vaccin nodig dat werkzaam is voor minstens 50%, wat het Russische vaccin met kop en schouders haalt. Zeker nu het AstraZenica-Oxford-vaccin minder goed werkt dan gehoopt en de Pfizervaccins waarschijnlijk onvoldoende zullen zijn om iedereen snel te vaccineren, is het Russische vaccin geen slecht idee.
EMA praat met Rusland over Spoetnik V
Het Europees Geneesmiddelenagentschap, EMA, is zelfs al aan het praten met de Russische makers van Spoetnik V. Adjunct-directeur Noël Wathion reageerde alvast dat EMA enkel wetenschappelijk en technisch advies geeft, dus de gesprekken zijn geen officiële aanvraag van de Europese Unie om Spoetnik V aan te schaffen. Het zou echter wel al een eerste stap zijn indien de EU groen licht geeft. Rusland liet al weten dat export van het vaccin naar de EU zeker mogelijk is zodra Rusland genoeg heeft voor eigen volk.
Verschillende experts in België reageerden positief op Spoetnik V, wat een enorme ommezwaai is van de aanvankelijke positie die men had. Zo reageerde viroloog Johan Neyts van KU Leuven dat, indien EMA akkoord gaat met Spoetnik V, we geen nee kunnen zeggen. “Het artikel in The Lancet toont overtuigend dat de wetenschappelijk-technische prestaties uitstekend zijn,” luidt het. Ook vaccinexpert Geert Leroux-Roels van de Universiteit Gent reageert positief. Met een effectiviteitsgraad van 91,6% is Spoetnik V zelfs “het beste van de coronavaccins die met een verkoudheidsvirus werkt.” Isabel Leroux-Roels, hoofd van het Centrum voor Vaccinologie van de UGent, noemt het vaccin “hoopgevend.”
Gesprekken EMA geen officiële aanvraag, maar mogelijke eerste stap
Toch zijn het onafhankelijke onderzoek en de gesprekken van de EMA niet voldoende om met zekerheid te zeggen dat Spoetnik V naar Europa komt. Zo zijn er nog bijkomstige Europese veiligheids- en kwaliteitsstandaarden waaraan moet voldaan worden. Daar is nog verdere informatie voor vereist. Geert Leroux-Roels vraagt zich echter af of het wel nodig is om nog een nieuw vaccin te bestellen. “Europa heeft er al meer besteld dan nodig is,” merkt hij op. Toch ziet hij er wel het nut van in. “Door de problemen met de levering is het ongeduld groot,” zegt hij. Een extra vaccinleverancier kan daardoor die problemen oplossen.
Koude-Oorlogsmentaliteit en wantrouwen tegenover Rusland
Maar hoe komt het nu dat Spoetnik V eerst meteen werd weggelachen zonder te wachten op onafhankelijk onderzoek? Enerzijds kan men zich afvragen of het wantrouwen tegenover Rusland een historische achtergrond heeft. Tijdens de twintigste eeuw keek het Westen met veel argwaan naar de Sovjetunie, mede door de Koude Oorlog en de constante dreiging voor een grootschalige oorlog. Het is dus goed mogelijk dat ergens nog steeds die Koude-Oorlogsmentaliteit heerst waardoor men Rusland blijft wantrouwen. Daarnaast kan men zich vragen stellen over de medische kennis en wetenschappelijke ontwikkeling van Rusland, wat natuurlijk een zeer oprechte opmerking is. Farmaceutische producten blijft één van de belangrijkste importstromen van de Russische Federatie.
Ten slotte speelt de hedendaagse geopolitieke situatie ook een rol. Het conflict in Oekraïne is nog steeds aan de gang, daarnaast zit men momenteel gewrongen met de zaak Navalny. De Russische vaccins aanschaffen, is misschien een deuk in het wereldbeeld en het ego van de Westerse politici, of een toegeving die het Westen maar moeilijk kan maken. Daarom kan men de vraag stellen of de gemiddelde Europeaan wel open staat voor een Russisch vaccin, ondanks het onafhankelijk onderzoek en de positieve resultaten. Het wantrouwen heerst nog steeds, wat natuurlijk de kans doet toenemen dat men Spoetnik V gewoon weigert en liever wacht op een prik van bijvoorbeeld Pfizer.
Wordt ‘The Lancet’ niet uitgegeven, in dat, volgens de Russische staatsmedia, russofobe Groot-Brittanië? Behoort dat tijdschrift niet tot de westerse poco MSM?