Kan de meest gehate man van Amerika worden vrijgesproken?

Maandag begin in Minneapolis het proces tegen Derek Chauvin, de blanke politieagent die verantwoordelijk wordt geacht voor de dood van George Floyd, een zwarte Amerikaan. De beelden van de minutenlange doodstrijd van Floyd, liggend op de grond en met de knie van Chauvin in zijn nek, werden in het gehele westen gevolgd door weken van protest tegen raciaal onrecht. 

We mogen ons verwachten aan veel persaandacht voor deze zaak, ook bij ons. Björn Soenens heeft waarschijnlijk al zijn tent opgeslagen voor het gerechtsgebouw. De mediatisering wordt ook doorgezet in de rechtszaal: voor de eerste keer mogen in de staat Minnesota tv-camera’s de gehele procedure rechtstreeks volgen.

‘Onafhankelijk rapport’

Als je de beruchte beelden bekijkt, is de zaak klaar als een klontje: Chauvin hield bijna 9 minuten zijn knie op de nek van Floyd, die intussen klaagde dat hij niet kon ademen. De media vertellen ons dat een ‘onafhankelijk rapport’ bevestigt dat Floyd door verstikking om het leven is gekomen. 

In werkelijkheid ligt de zaak heel wat moeilijker. Wat de media, in hun eigen, bijzondere semantiek, een ‘onafhankelijk rapport’ noemen, is dat net niet: het is gemaakt in opdracht van de familie van Floyd, een procespartij. De opsteller is dokter Michael Baden, die al eerder verslagen had gemaakt voor families van zwarte slachtoffers van politiegeweld die later in de rechtszaal werden tegengesproken. Hij hielp met de vrijspraak van de evident schuldige OJ Simpson. Hij haalde ook het nieuws met zijn controversiële theorie dat Jeffrey Epstein werd vermoord, opnieuw tegen de vastgestelde medische gegevens in. 

Het echt ‘onafhankelijke’ rapport, van de patholoog van Hennepin County, had eerst hartfalen als de reden voor Floyds dood opgegeven. Pas na protest werd daar ook het zinnetje aan toegevoegd dat “de hart- en longfuncties stopten door ingrijpen van de ordehandhavers en compressie in de nek”. Ook de strafklacht tegen Chauvin had eerder al duidelijk gesteld dat de autopsie ”geen fysieke gegevens bevat die toelaten een diagnose van traumatische verstikking te ondersteunen“.

Fentanyl

De afwezigheid van spierletsel in de nek verzwakt eveneens de theorie dat Floyd stierf ten gevolge van de knieklem. Nog belangrijker is dat het slachtoffer reeds minstens 11 keer had gezegd dat hij niet kon ademen toen hij nog gewoon in de politiewagen zat en Chauvin nog niet op het toneel was verschenen. Indien Floyd is gestorven door verstikking, was die zich reeds aan het voltrekken vóór de knieklem.

Het bloedonderzoek wijst uit dat Floyd het dubbele van een fatale dosis Fentanyl had ingenomen (naast methamfetamine). Fentanyl is een synthetische drug, 50 keer sterker dan morfine of heroïne. Een paar milligram (ter grootte van een paar zoutkorrels) volstaan voor de dood. Floyd vertoonde alle symptomen van een overdosis Fentanyl, waaronder opvallende ademhalingsmoeilijkheden. Het is meer dan waarschijnlijk dat hij de politie niet nodig had om te sterven. 

Elk jaar sterven 30,000 Amerikanen aan een overdosis Fentanyl. In Minnesota, de staat van George Floyd, is de zwarte mortaliteit ten gevolge van druginname dubbel zo hoog als de blanken. Wie het echt meent met ‘black lives matter’, had de dood van Floyd kunnen aangrijpen om het drugprobleem aan te kaarten.

De meute

Blijft natuurlijk die knieklem. Is dat geen onwettige manier om weerspannige arrestanten in bedwang te houden? Blijkbaar niet. De houdgreep die Chauvin toepaste blijkt voorgeschreven door de trainingsgids van de politie van Minneapolis. Hij deed wat hem was geleerd. 

Derek Chauvin riskeert een maximumstraf van 40 jaar gevangenis. Juridische gesproken zijn er nochtans heel wat redenen waarom hij de vrijspraak zou kunnen vragen. De vraag is of onafhankelijke rechtspraak in deze zaak nog mogelijk is. Het stadsbestuur van Minneapolis heeft al een schadevergoeding van 27 miljoen dollar toegekend aan de familie van George Floyd (een crimineel met 5 veroordelingen voor zware misdrijven, waaronder gewapende overval), zonder het proces af te wachten. Hoe kan de jury dat interpreteren als iets anders dan een schuldbekentenis?

Chauvin is de meest gehate man van Amerika, symbool van het mythische racisme van de Amerikaanse samenleving. De meute schreeuwt om zijn bloed. Minneapolis zal al een belegerde stad zijn tijdens zijn proces. Iedereen weet wat er zal gebeuren als hij zou worden vrijgesproken of zelfs maar een te lichte straf krijgt. Dat weten ook de leden van de jury, die liefst ook nog ooit op straat willen komen. Barbertje zal hangen.