Het is 18 december 1865. De Amerikaanse Burgeroorlog is enkele maanden ten einde gekomen. De Confederatie van Zuidelijke Staten, die vochten voor het behoud van slavernij, werd verslagen door de noordelijke staten van de Unie. De emancipatieproclamatie, zoals die werd genoemd, werd voorgesteld door president Abraham Lincoln. Hij werd op 15 april vermoord, maar zijn wetsvoorstel werd alsnog goedgekeurd in het Amerikaanse Congres.
Met de goedkeuring van de emancipatieproclamatie, werd slavernij in de VS officieel afgeschaft. Alle slaven, bijna uitsluitend van Afrikaanse afkomst, kregen dus de vrijheid. De voormalige slavenhouders kregen geen compensaties. Alhoewel zo’n drie miljoen slaven nu vrij waren, was hun toekomst onzeker. Hetzelfde voor de economie van de verslagen zuidelijke staten. Hun welvaart kwam voor een groot deel voort van de slavenarbeid in de landbouwsector. Vooral de katoenindustrie werd zwaar getroffen.
Segregatie
Na de bevrijding van de slaven, werden er pogingen ondernomen om ze te laten inburgeren. Ze kregen stemrecht en toegang tot politieke functies. In het zuiden bleef dat echter zeer beperkt. Er werden al snel segregatiewetten ingevoerd die de rechten van zwarten beperkten. Die segregatie zou pas een volledige eeuw later eindigen, toen zwarten gelijke rechten kregen in alle staten in de VS met de Civil Rights Act die in 1964 ondertekend werd.
Mensenrechtenactivist Martin Luther King zei toen dat dit een “tweede emancipatieproclamatie” is.
Meer ‘dag op dag’
De secessieoorlog was initieel niet bedoeld om de slavernij af te schaffen. Pas na twee jaar oorlog voeren, toen de confederatie nog niet verslagen was, en…er signalen kwamen dat Engeland en Frankrijk zouden overgaan tot de erkenning van de confederatie gekoppeld met militaire bijstand, liet president Lincoln zich overhalen voor het afleggen van een emancipatieproclamatie.
Niet uit overtuiging weleer uit vrees het pleit met de wapens alsnog te verliezen. Initieel verkoos hij de optie de slavernij via een wet te te laten uitdoven. Maar zelfs deze gematigde visie was voor de meeste slaveneigenaars nog te radicaal.
Kon het Congres de afschaffing van de slavernij niet gewoon bij wet of grondwetswijziging afschaffen voor aanvang van het gewapend conflict, alleszins uiterlijk in 1861.