Op welk punt overschrijdt ambitie de grens der grootheidswaanzin? Aan sommige commentaren te geloven heeft Londen er zich net aan bezondigd. Misschien zorgt het contextualiseren van het Global Britain project voor enige nuancering?
Op zich gaat het om een document waarin de internationale positie van het VK voor het komende decennium is samengevat. En dit vertoont een aantal duidelijke assen. Zo is er die aandacht voor Azië, dé plek waar de groei zit. Er is een focus op wetenschappelijk excelleren ook. Ander onderdeel van het plan is ook een belangrijke militaire dimensie, misschien niet toevallig hetgeen de meeste weerklank kreeg in de Vlaamse pers.
Het defensiebudget gaat omhoog, wat zich onder meer zal vertalen in het opdrijven van het aantal kernkoppen (van 180 naar 260). Er zal ook minder transparant gecommuniceerd worden over hoe de duikboten van nucleaire slagkracht voorzien worden. In een historisch perspectief geplaatst, is dit specifiek onderdeel van het plan best relevant. De Britten speelden in het verleden nu eenmaal een rol in de trend van afbouw van nucleaire arsenalen. En toch. Teheran maakte zich snel vrolijk over “de hypocrisie”, maar anderzijds zal de draagwijdte van net deze beslissing beperkt blijven. Andere onderdelen zijn interessanter.
Quad
Betekenisvoller dan die nucleaire heisa is de beslissing het vliegdekschip Queen Elisabeth een vast actieterrein in Azië te bezorgen. Op die manier sluit het VK zich aan bij de zogenaamde Quad, een coalitie van landen die de Chinese expansiedrift willen beteugelen. Gemeenschappelijk (VS, India, Japan en Australië) patrouilleren ze om net die reden door de Zuid-Chinese Zee. Binnenkort ook met Britse steun. Ook Duitsland liet trouwens verstaan een schip naar de regio te sturen.
De scherpheid van Global Britain ten aanzien van Rusland verbaast niet, maar de benadering van China was verrassender. Moskou is een “actieve bedreiging”, terwijl Peking een “systematische uitdaging” wordt genoemd. Hier speelt natuurlijk het pecuniaire. In de globale kijk die de Britten voor de komende jaren ontwikkelen kan China niet weggedacht worden. In The Spectator wordt dit plan als “een soort van conservatief internationalisme” omschreven. “Een zoektocht om de voorzichtigheid van het eerste met de waarden van het tweede te verzoenen.”
Vaccineren
Uit de EU stappen was niet nodig om dit plan te bedenken en zelfs grotendeels uit te voeren. Maar misschien was het psychologisch effect van de Brexit wel een noodzakelijke katalysator. Eigen aan het EU-lidmaatschap is dat heel wat buitenlandse ‘energie’ jarenlang door dit gegeven opgeslorpt werd. Vandaag stellen zich andere opportuniteiten. Trouwens, zopas raakte bekend dat het VK afgelopen zondag een record brak met 844.285 vaccinaties. Er is dus toch een leven buiten de EU.
