Politie luisterde op illegale wijze vertrouwelijke gesprekken met advocaten af: “Volledig onwettelijk”

Het gerecht is een onderzoek gestart naar illegale praktijken bij de politie. Een politiekorps uit Oost-Vlaanderen zou vertrouwelijke gesprekken tussen advocaten en hun cliënten hebben afgeluisterd. Dit kwam aan het licht na een klacht en door een controle van het COC.

Het onderzoek kwam er nadat in februari het Controleorgaan op politionele informatie (COC) een klacht had ontvangen van een burger die vermoedde dat zijn vertrouwelijk overleg met zijn raadsheer was afgeluisterd. Zowel de advocaat als cliënt kregen de indruk dat het korps op de hoogte was van de inhoud die tijdens hun vertrouwelijk gesprek was besproken.

Ze vermoedde dat het gesprek in het lokaal werd afgeluisterd via de bewakingscamera’s waarvan de politie het geluid ook liet registeren. De advocaat vroeg inzage van de beelden waarop het korps dat weigerde. Hierop diende de advocaat en zijn cliënt een klacht in. Bij de controle van het COC bleek dat de camera’s inderdaad permanent filmden en geluidsopnames maakten, ook in de verhoorlokalen voor vertrouwensgesprekken tussen advocaten en hun cliënten.

“Volledig ontwettig”

De beelden (en de audio) van de verhoorlokalen worden echter pas opgeslagen wanneer de politiebeambten daarvoor en knop indrukken. Volgens het COC dienen de politiemensen ook uitdrukkelijk de toestemming te hebben om te mogen filmen, ze moeten eerst een duidelijk akkoord of bevel van de openbaar aanklager of de onderzoeksrechter hebben. Op eigen houtje beslissen noemt het COC ‘volledig onwettelijk’.

Daarnaast hing er bij het Oost-Vlaamse politiekorps in de onthaalruimte een scherm, via dat scherm kon iedereen zien wat zich afspeelde in de cellen en in de verhoorlokalen. Ook hierop reageerde het controleorgaan furieus.

Klacht bleek terecht

Bij de controle kwam het COC ook tot de constatering dat het vermoeden van de advocaat en diens cliënt meer dan terecht was. Het verhoorlokaal voor vertrouwelijke gesprekken werd permanent in op beeld en audio opgeslagen, zonder dat de knop moest ingedrukt worden.

“‘Het kunnen beluisteren van vertrouwelijk overleg tussen advocaat en cliënt, laat staan de opname en opslag ervan, is volstrekt onaanvaardbaar. Maar zelfs het beluisteren op zich is al een strafrechtelijke inbreuk”, zo staat er te lezen in het rapport na controle.

Verder laat het COC weten dat elke cliënt het recht heeft op een overleg met zijn advocaat, voor verhoor met de politie. Dit staat verankerd in de Salduzwet van 2012. Volgens het orgaan is het hebben van een camera in een lokaal waar erg vertrouwelijke informatie wordt besproken, op zich al een overtreding van het EVRM. Het filmen van het gesprek zou verhinderen dat er in alle vertrouwelijkheid gesproken kan worden. Filmen dient enkel toegestaan te worden wanneer de advocaat dat vraag, bijvoorbeeld uit vrees voor diens eigen veiligheid.

Handelen uit “onwetendheid”

Hoelang de beelden al zo verwerkt werden was het korps ook niet duidelijk. In het eindverslag is het COC nog erg mild voor de wanpraktijken van het korps. Zo zou het voorval voortkomen uit ‘onwetendheid’ en dus geen ‘wetens en willens’. Wel is het een ‘verregaande en grove nalatigheid’, zo besloot het COC.

Het korps dient de praktijken meteen te stoppen en het dossier is nu overgemaakt aan het gerecht.