Na 271 dagen onderhandelen kwam er gisterenavond laat een eind aan de langste onderhandelingen in Nederland, sinds die van vlak na de Tweede Wereldoorlog.
Maandagavond maakten de onderhandelaars en informateurs bekend dat er een onderhandelingsakkoord werd bereikt. VVD, D66, CDA en CU konden elkaar dan toch ergens in het midden treffen. “Ik denk dat er een goed akkoord ligt”, zo reageerde demissionair premier Mark Rutte (VVD), die aast intussen al op een vierde ambtstermijn als premier.
De aanzet tot een regeerakkoord werd intussen naar de Tweede Kamer gestuurd. Daar kunnen eventuele wijzigingen worden geëist. De echte voorstelling van het akkoord staat woensdag op de agenda.
“Gebalanceerd akkoord”
De onderhandelingen duurden alles samen zo’n negen maanden. Daarmee werd het het langste rondje aan de tafel sinds de Tweede Wereldoorlog. CDA-leider Wopke Hoekstra zegt opgelucht te zijn. “Ik ben heel blij dat we eruit zijn. Het heeft heel lang geduurd. Het had wel iets van een tangverlossing.”, aldus Hoekstra.
Sigrid Kaag van het links-liberale D66 vindt het “een mooi en gebalanceerd akkoord” terwijl Gert-Jan Seger (CU) de moeizame onderhandelingen niet uit het oog verliest en minder de loftrompet blaast. “Er zitten mooie punten in, maar er zit ook altijd pijn in. Het is geven en nemen”, zo reageert Segers nuchter.
Woensdag of donderdag leggen de informateurs hun volledig eindverslag voor aan de Kamer. Daar worden nog debatten gehouden en een formateur aangewezen. Naar alle waarschijnlijkheid wordt dat Mark Rutte (VVD). Die wil net na nieuwjaar het kabinet Rutte IV uit de startblokken laten schieten.
Veel onduidelijkheid
Er heerst echter wel nog onduidelijkheid rondom de maatschappelijke hangijzers die ervoor zorgden dat de onderhandelingen zolang aansleepten. Thema’s zoals migratie en euthanasie, abortus en andere medisch-ethische kwesties zorgden voor heel wat aanvaringen.
Ook over het financiële plaatje hangt nog een dikke mist. Er is nog geen duidelijkheid over lastenverlichting of de afbouw van hypotheekrentes. Wél is duidelijk dat er miljarden zullen vloeien richting klimaat, de stikstofcrisis, woningenbouw en defensie.
Het nieuw kabinet zal zo’n 29 koppen tellen, waarvan 20 ministers en 9 staatssecretarissen. Volgens de eerste informatie zal er een ‘evenredige’ verdeling van het aantal posten over mannen en vrouwen zijn. Er komt een extra minister voor Stikstof en Natuur en ook Wonen en Ruimtelijke Ordening krijgt een minister. VVD krijgt acht ministerposten, D66 ontvangt er zes, CDA vier en CU krijgt er twee.
Het nieuwe kabinet is de facto een voortzetting van het oude kabinet. Toch zit de toeslagenaffaire nog vers in het achterhoofd.
