Damiaanactie: stevig verlies dwingt ngo tot herdenken organisatie

Elke dinsdag verschijnt op PAL een doorlichting van een ngo door expert en auteur van het boek ‘Hoe goed is het goede doel?’ Thierry Debels. We vervolgen de reeks met de bij ons goed gekende ngo Damiaanactie.

Damiaanactie is een Belgische medische hulpverlenings- en ontwikkelingsorganisatie die in 1964 in Brussel werd opgericht als een bundeling van verschillende verenigingen die zich voor leprapatiënten inzetten.

Wat zijn de hoofddoelstellingen van de ngo?

Thierry Debels: “Damiaanactie werkt aan een wereld zonder lepra, tuberculose en andere infectieziektes zoals leishmaniasis (bloedarmoede). De organisatie spoort getroffen personen op, behandelt hen en zorgt ervoor dat zij hun plaats in de maatschappij weer terugvinden. Zij zet ook in op onderzoek, opleiding en het informeren en sensibiliseren van de bevolking.”

Hoeveel gaat er per 100 euro effectief naar het goede doel?

“Volgens het activiteitenrapport over 2022 gaat 70 procent van de giften naar de programma’s van de ngo. De rest gaat naar administratie en financiën (8 procent) en communicatie, fondsenwerving en vrijwilligers (22 procent).”

Is de organisatie politiek neutraal? Wat is de ideologische oorsprong?

“Damiaanactie bepaalt naar eigen schrijven zelf haar eigen prioriteiten volgens de visie van de organisatie, onafhankelijk van elke politieke of religieuze inmenging. Inkomsten van verschillende bronnen verzekeren de financiële autonomie. Bovendien bepalen ze strategie en activiteiten in samenspraak met lokale partners, en volgens internationaal erkende normen.”

Heeft de organisatie een voorkeur op vlak van de staatsstructuur? Openlijk Belgisch- of Vlaamsgezind of eerder neutraal?

“De organisatie is typisch Belgisch. Vooral in Vlaanderen is de ngo bekend, maar in Franstalig België ook. Aan Franstalige zijde hebben figuren als Adrien Joveneau, Jaco Van Dormael, Thomas Gunzig, de groep Joshua en Noa Moon, de jonge zangeres uit Brussel, de vorige campagnes gedragen. Voor de campagne van 2015 gaven ze het stokje door aan Joëlle Scoriels, de bekende presentatrice van de RTBF, die het werk van de ngo in het buitenland ging ontdekken.”

Wat was de belangrijkste realisatie van de ngo het afgelopen jaar?

“In het verslag over 2022 noteert de ngo diverse succesverhalen. Zo beschrijven ze de doeltreffendheid van thermotherapie (een andere, alternatieve behandeling voor cutane leishmaniasis). Na Guatemala levert deze behandeling op basis van warmte volgens de ngo nu ook uitstekende resultaten op in Nicaragua, met een genezingspercentage van 90 procent.”

Wat was de grootste tegenslag of mislukking voor de ngo afgelopen jaar?

“In 2022 werd een groot verlies geleden door de ngo (zie kerncijfers). Volgens de organisatie zou het dus onverantwoord zijn om de grote verschuivingen in de samenleving vandaag te negeren. Dat is de reden waarom ze een speciaal comité hebben opgericht – bestaande uit medewerkers van elke afdeling en van het bestuursorgaan – om deze nieuwe ambitie te concretiseren en bijgevolg de contouren van de organisatie te hertekenen.”

Bent u tijdens uw onderzoek nog vermeldenswaardige zaken tegengekomen?

”Het verbaasde me dat de commissaris een oordeel met voorbehoud over de cijfers van 2022 heeft afgeleverd. De commissaris oordeelt dus dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat die verband houdt met een aangelegenheid die gerede twijfel kan doen ontstaan over de cijfers.”

Stel dat iemand de doelstellingen van deze ngo wil ondersteunen, welke score, van 1 tot 10, zou u deze organisatie geven om te bepalen of ze het waard is gesteund te worden?

“De doelstellingen van de ngo zijn zeker lovenswaardig. Alleen moet je de vraag stellen – zoals de organisatie overigens zelf doet – of de ngo wel efficiënt genoeg werkt. Meer dan 6 op 10 kunnen we dus niet geven.”