Kom op tegen Kanker: nobele Vlaamse ngo met ‘luxeprobleem’

Elke dinsdag verschijnt op PAL.be een doorlichting van een ngo door expert en auteur van het boek ‘Hoe goed is het goede doel?’ Thierry Debels. We vervolgen onze reeks met Kom op tegen Kanker.

Kom op tegen Kanker, oorspronkelijk de Vlaamse Liga tegen Kanker (VLK), is een Vlaamse ngo en vzw actief in de strijd tegen kanker. De organisatie zet zich in voor drie doelen: minder kanker, meer genezing en een betere levenskwaliteit voor wie kanker heeft (gehad).

Wat zijn de hoofddoelstellingen van de ngo?

Thierry Debels: “Kom op tegen Kanker pleit tegelijk voor een beter kankerbeleid en structurele oplossingen om de ziekte te vermijden, te bestrijden en te verzachten. Om dat te kunnen doen, mobiliseren ze zoveel mogelijk mensen om zich te engageren als zorgvrijwilliger, als actievoerder of als donateur.”

Hoeveel gaat er per 100 euro effectief naar het goede doel?

“De organisatie geeft mee dat voor elke 10 euro die Kom op tegen Kanker ontvangt, minder dan 2 euro gaat naar investeringen in fondsenwerving en de werking van de organisatie.”

Is de organisatie politiek neutraal? Wat is de ideologische oorsprong?

“Onder bescherming van koningin Elisabeth werd de Nationale Belgische Liga tegen Kanker in 1924 opgericht. Kanker was toen nog een ziekte waarover men niet veel wist. Het Belgisch Werk tegen Kanker, een instelling van openbaar nut en ontstaan in 1950, zette het werk van de Liga voort. Met de staatshervormingen van de jaren tachtig kwam een en ander in beweging, waardoor in 1993 uit het Belgisch Werk de Vlaamse Kankerliga groeide. Op 1 januari 1998 was het eindelijk zover: Kom op tegen Kanker smolt samen met de Vlaamse Kankerliga. De nieuwe organisatie werd de Vlaamse Liga tegen Kanker (VLK) gedoopt. Op 27 november 2014 vierde Kom op tegen Kanker zijn 25ste verjaardag en werden alle activiteiten van de VLK gebundeld onder de noemer Kom op tegen Kanker.”

Heeft de organisatie een voorkeur op het vlak van de staatsstructuur? Openlijk Belgisch of Vlaamsgezind of eerder neutraal?

“De organisatie is een Vlaamse ngo.”

Wat was de belangrijkste realisatie van de ngo het afgelopen jaar?

“De organisatie heeft het zelf over tien ‘mijlpalen’ uit 2023. Een van die mijlpalen voor de ngo is ‘Smokezilla’, het dodelijke sigarettenmonster dat Kom op tegen Kanker heeft bedacht en tot leven bracht in het populaire videospel Fortnite. Smokezilla is gemaakt uit de meest schadelijke stoffen in sigaretten en belichaamt zo alle negatieve gevolgen van roken.”

Wat was de grootste tegenslag of mislukking voor de ngo het afgelopen jaar?

“In het jaarverslag over 2022 schrijft de ngo dat de aandachtspunten voor de organisatie zijn: het conflict in Oekraïne, de energiecrisis, de crisis in de zorgsector, de hoge inflatie en de gevolgen voor de beurzen. Dat laatste komt doordat de ngo heel wat beleggingen heeft. De financiële kosten zijn in 2022 ook flink gestegen doordat er eind dat jaar een hogere waardevermindering geboekt werd op de geldbeleggingen gezien de marktomstandigheden op dat ogenblik.”

Bent u tijdens uw onderzoek nog vermeldenswaardige zaken tegengekomen?

“Iedereen die de balans van de ngo bekijkt, zal zien dat de organisatie over een zeer grote spaarpot beschikt. Ik weet dat dergelijke organisaties stellen dat dit nodig is, maar hier gaat het om een spaarpot (beleggingen en liquide middelen) van toch 74 miljoen euro eind 2022.”

Stel dat iemand de doelstellingen van deze ngo wil ondersteunen, welke score, van 1 tot 10, zou u deze organisatie geven om te bepalen of ze het waard is gesteund te worden?

“De doelstellingen zijn zeker lovenswaardig. Alleen moet je de vraag stellen of de organisatie niet over te veel middelen beschikt. Die twee zaken compenseren elkaar, waardoor ik niet hoger dan een 5 op 10 kan uitkomen.”